In beeld: Ruimtelijke sculptuur
Renovatie, Renovatie gesloten
Voor de renovatie van dit klassieke Brusselse herenhuis haalde het bureau Ouest architecture alle codes onderuit. De ruimtes transformeerden, gesloten werd open. Nu kijken de eigenaars gul uit op de tuin en genieten ze van de bijzondere perspectieven in huis.
De vervallen woning kende de typische configuratie van herenhuizen uit die periode: het gelijkvloers lag iets hoger dan het straatniveau en het niveauverschil met de tuin liep verder op. Enkel de kelder sloot aan op de buitenruimte. De nieuwe eigenaars wilden daar onmiddellijk komaf mee maken en planden de belangrijkste leefruimtes in op het tuinniveau, zodat ze volop zouden kunnen genieten van het groen.
Die initiële keuze haalde de oorspronkelijke indeling van het huis helemaal overhoop en bepaalde de krachtlijnen van de renovatie. Voortaan dalen de bezoekers dus af naar de leefruimte, in plaats van naar boven, zoals in traditionele bel-etagewoningen.
Centrale vide
De leefruimtes onderbrengen op het tuinniveau ging echter niet zomaar. De hoogte onder het plafond was onvoldoende. Het kelderplafond moest er dus aan geloven. Door de vloer tussen de kelder en het gelijkvloers in het midden en achteraan de woning weg te halen, creërde de architect een enorm open volume over een hoogte van zowat 7 meter. Keuken en eetkamer verhuisden naar de tuinzijde, de zithoek kwam centraal te zitten.
Op de verdieping hebben enkele nieuwe ruimtes via de grote vide zicht op de leefruimte beneden. Zo loopt een brede bibliotheekgang (op de plaats van de vroegere keuken) uit in een knusse zithoek die boven de eetkamer werd ingericht.
De ruimte sculpteren
“Eigenlijk behielden we de buitenste bouwschil en ‘sculpteerden’ we binnenin de hele achterkant van het huis”, verduidelijkt architect Stephan Damsin. “De volumes bestonden, maar ze werden bijgeschaafd om vorm te geven aan nieuwe, gulle ruimtes met een open karakter.”
Ontwerp Ouest architecture
Tekst Marie Delooz
Foto’s Laurent Brandajs
De volledige reportage kan je lezen in Ik ga Bouwen nr. 424
De voorgevel van deze Brusselse woning, die in zijn oorspronkelijke staat werd hersteld, doet niet vermoeden dat de achterzijde een hedendaagse makeover kreeg.
Van aan de inkom moeten bewoners en bezoekers afdalen om de leefruimte aan de tuinzijde te bereiken. Ook al zit-ie er niet meer, je kan je nog steeds voor de geest halen hoe de vroegere trap naar de bel-etageverdieping liep.
De leefruimte verhuisde naar het lagergelegen tuinniveau, waardoor die nu meteen tot buiten doorloopt.
De achterkant van de woning is een combinatie van kleine, intiemere vertrekken en grote, gezellige ruimtes die via de vide met elkaar in verbinding staan, maar tegelijk een heel eigen sfeer creëren.
Het bestaande volume werd letterlijk ‘gesculpteerd’ om de nieuwe ruimtes de plaats te geven die ze verdienen.
De eigenaar is gek op vintage meubilair, voornamelijk stukken uit de jaren 1940 tot 1960.
Het werkblad uit natuursteen in de keuken is tweedehands. De eikenhouten parketvloer maakte deel uit van voorraadoverschotten.
Dankzij de opengewerkte ruimtes, dringt het daglicht tot in het hart van het huis door.
Een surrealistisch accent: de oude deuren naar de vroegere ontvangstruimte lijken te zweven in de ruimte. Erachter zit niets.
Ook de oude schoorsteenmantel bleef op zijn plaats, gedragen door een balk die ook het gewicht van de muren torst.
In de wintermaanden verspreidt de centraal geplaatste houtkachel een aangename en gezellige warmte.
De balken en liggers rondom de zithoek vervangen vervangen de vroegere tussenvloer en dragen nu de bestaande muren.
De architecturale uitsparingen en het spelen met dubbele hoogtes zorgen voor nieuwe relaties in huis.
De ‘zwevende’ ruimtes op de bel-etage zijn intiemer vergeleken met de gulle leefruimte aan de tuinzijde waarop ze neerkijken.
De betonnen structuur van de nieuwe mezzanine biedt structurele ondersteuning aan het oorspronkelijke metselwerk.
Het bureau voelt bijna aan als een ruimte in openlucht. Wanneer nodig, bieden buitenscreens bescherming tegen het licht en de warmte van de zon.
Het bureau voelt bijna aan als een ruimte in openlucht. Wanneer nodig, bieden buitenscreens bescherming tegen het licht en de warmte van de zon.
Net als in de rest van de woning, werd in de slaapkamer van de ouders gekozen voor knusse materialen en lichte kleuren.
Met veel geduld en volharding plaatste de eigenaar zelf de handgemaakte Marrokaanse tegels.
Met veel geduld en volharding plaatste de eigenaar zelf de handgemaakte Marrokaanse tegels.
De bovenste verdieping werd uitgebreid met een dakkapel om in de speelkamer van de kinderen extra ruimte te creëren.
In elke kinderkameer is het bed op de mezzanine bereikbaar via een laddertje. Door de dakramen valt het daglicht gul naar binnen.
Het plat dak van de tussenverdieping werd vervangen door een koepel waarlangs daglicht het bureau binnenstroomt. Het groendak op de eerste verdieping is niet toegankelijk. Op die manier worden rechtstreekse inkijken bij de buren vermeden.
Het zuidelijk geöriënteerd terras op de eerste verdieping is een schuilhoekje in openlucht, weg van opdringerige blikken. Binnenkort komt er een stalen borstwering.
De gevelbekleding in gerecupereerde baksteen onderaan loopt gelijk met de door de eigenaar gezandstraalde tuinmuren. Daarboven verlengen de zinken panelen met opstaande naad het uitzicht van de achtergevel.
De achtergevel vóór de start van de werken: aan de volumes werd praktisch niet geraakt, ze kreeg wel een hedendaagse makeover.
